Vechten, vallen en weer opstaan: Het seizoensoverzicht van AZ in 24/25

Het seizoen 2024-2025 was een bijzondere voetbaljaargang voor AZ. Met vele hoogte-, maar ook enkele dieptepunten. Twee keer gewonnen van aartsrivaal Ajax, een overwinning tegen de uiteindelijke kampioen van de Europa League Tottenham Hotspur en de helaas op het nippertje verloren bekerfinale.

Net als andere jaren stond ook dit seizoen voor AZ in het teken van strijd op meerdere fronten. Onder leiding van de Belgische hoofdtrainer en voormalig aanvoerder Maarten Martens, die voor het eerst vanaf het begin van het seizoen voor de groep stond, begon de ploeg met frisse ambities en een deels vernieuwde selectie. Belangrijke krachten zoals Vangelis Pavlidis (verkocht aan Benfica voor €17 miljoen) en Yukinari Sugawara (naar Southampton voor €7 miljoen) vertrokken naar buitenlandse topclubs. Om deze posities weer in te vullen haalde AZ Troy Parrott van Tottenham Hotspur voor €4 miljoen en rechtsback Seiya Maikuma van Cerezo Osaka (overgekomen voor €800.000,-).

Dit seizoen stond ook in het teken van de doorbraak van een aantal veelbelovende jeugdspelers. Keeper Jayden-Rome Owusu-Oduro, verdediger Wouter Goes en aanvaller Ruben van Bommel veroverden een plekje in de basis van de Vlaamse hoofdtrainer. Ook Ernest Poku, Kees Smit en Peer Koopmeiners groeiden uit tot volwaardige selectiespelers.

In de Eredivisie kende de ploeg een stabiele eerste seizoenshelft. AZ begon sterk aan het seizoen met aantrekkelijk, aanvallend voetbal. Een absoluut hoogtepunt vormde de historische 9-1 thuiszege op sc Heerenveen. Al werden er ook kostbare punten gemorst. De uitwedstrijd tegen Fortuna Sittard begin oktober (1-0) en de thuiswedstrijd tegen uiteindelijke degradant Willem II in november (1-2) gingen verloren. De spelwijze werd ook steeds duidelijker waar de technische staf aandrong op aanvallend, dominant voetbal met ruimte voor de jeugd. Qua spelsysteem hanteerde Martens het gebruikelijke 4-3-3.

In de nieuwe competitiefase van de UEFA Europa League wist AZ zich te onderscheiden. De ploeg behaalde elf punten in acht duels, met indrukwekkende zeges op grote namen als Fenerbahce (3-1) en AS Roma (1-0). Daarmee eindigde AZ op plaats 19 van de 36 en plaatste zich daarmee voor de play-offs. Begin december werd met aartsrivaal Ajax afgerekend en tekende de kaaskoppen een 2-1 overwinning bij. 

In de winterstop werden er geen nieuwe spelers aangetrokken, wel werden Lequincio Zeefuik (OH Leuven) en Dave Kwakman (FC Groningen) verhuurd. Kwakman kende een goede tweede seizoenshelft bij FC Groningen. De Volendammer kwam in Groningen tot 20 wedstrijden, waarin hij bij 15 wedstrijden aan de start mocht beginnen.

Na de winterstop begon voor AZ het tweeluik met Galatasaray waar in de competitiefase van het UEFA-toernooi het duel in Alkmaar nog onbeslist eindigde. In de ronde om de laatste 32 teams was AZ dit keer wel een maatje te groot voor de Turkse topclub. De Turken werden in Alkmaar met 4-1 verslagen en in Istanbul hield AZ een 2-2 gelijkspel over, waardoor de Alkmaar Zaanstreek combinatie doordrong tot de laatste zestien. Daarin wachtte het uit Londen afkomstige Tottenham Hotspur. AZ boekte een knappe 1-0 thuiszege, maar ging in Londen met 3-1 onderuit tegen de latere winnaar van het toernooi. 

In de winterstop was de afstand op koploper PSV opgelopen tot 13 punten. Op dat moment bezette AZ de 5e plek, dezelfde positie waar ze ook dit seizoen eindigden.

AZ speelde dit seizoen wisselvallig. Verliezen tegen Fortuna, Willem II, Sparta en Heracles Almelo, gingen gepaard met tweemaal winst tegen aartsrivaal Ajax en een totaal van driemaal winst tegen FC Twente.

Het wegvallen van sterkhouders Jordy Clasie en Sven Mijnans had een grote impact op het verloop van AZ’s seizoen. Clasie, de ervaren aanvoerder en controleur op het middenveld, viel eind maart uit met een kuitblessure en moest de cruciale slotfase van het seizoen, waaronder de KNVB bekerfinale, aan zich voorbij laten gaan. Ook Sven Mijnans raakte in de tweede seizoenshelft zwaar geblesseerd. Hij liep in februari een achillespeesblessure op en miste daardoor eveneens een reeks belangrijke wedstrijden, waaronder de Europese knock-outfase. In de uitwedstrijd tegen Galatasaray viel Mijnans geblesseerd uit. De afwezigheid van Clasie en Mijnans leidde tot een zichtbaar gebrek aan stabiliteit, leiderschap en balans in het elftal, vooral op het middenveld waar balans en organisatie vaak zoek waren.

Ook in de KNVB beker bleef het succes aanhouden. In tegenstelling tot vorig seizoen, waar AZ strandde in de kwartfinale van het bekertoernooi tegen Feyenoord, kende de club Alkmaarse club dit seizoen een indrukwekkende run. In de ronde om de laatste 16 werd rivaal Ajax wederom verslagen (2-0), in de kwartfinale werden de amateurs van Quick Boys verslagen (3-1) en in de halve finale werd na een 2-2 stand en een zinderende strafschoppenserie Heracles Almelo geklopt. Hierdoor behaalden de Alkmaarders de finale om de zilveren dennenappel waar zij het op gingen nemen tegen Go Ahead Eagles.

De finale van de KNVB beker tegen de club uit Deventer vond plaats op maandag 21 april in De Kuip in Rotterdam. In een duel dat AZ lang domineerde, kwam de ploeg op voorsprong via een benutte strafschop van de Ierse spits Troy Parrot in de 54e minuut. In de slotfase van de wedstrijd wisten de Deventenaren in de laatste minuut van de negen minuten durende blessuretijd, te scoren door een benutte strafschop van aanvoerder Mats Deijl. In de daaropvolgende strafschoppenserie bleek Go Ahead Eagles koelbloediger. AZ miste twee penalty’s. Zico Buurmeester en Mayckel Lahdo misten, waardoor de finale in Rotterdam werd verloren (1-1 (2-4)). Door deze verloren finale heeft AZ nu voor de derde keer op rij de strijd om de zilveren dennenappel verloren, die voor het laatst in 2013 mee ging naar Alkmaar. In de finale was de afwezigheid van aanvoerder Jordy Clasie een groot gemis. De middenvelder die bezig was aan een goede tweede seizoenshelft, ontbrak vanwege een kuitblessure. Ook de Servische middenvelder Kristijan Bélic ontbrak in de finale door een blessure. Sven Mijnans die terugkwam van een slepende achillespeesblessure begon wel aan de aftrap van de finale.

Na de verloren bekerfinale wist AZ de laatste vijf Eredivisiewedstrijden van het seizoen geen één wedstrijd meer te verliezen. Wel werd nog tweemaal gelijkgespeeld, tegen NAC Breda en Almere City. In deze afrondende fase van het Eredivisie seizoen ontving AZ opnieuw de ploeg uit Deventer. Ditmaal werd er revanche genomen op Go Ahead Eagles. Daarbij werd er gewonnen van FC Groningen gewonnen en in de een na laatste speelronde werd FC Twente voor de tweede keer dit seizoen verslagen. Door deze sterke periode eindigde AZ op een 5e plaats in de Eredivisie waardoor het zich moest opmaken voor de play-offs voor een Europees ticket voor de tweede voorronde van de Conference League. 

In de play-offs toonde AZ zich op beslissende momenten mentaal weerbaar. In de halve finale werd sc Heerenveen met overtuigende cijfers verslagen (4-1) in een dominant optreden in eigen huis. Mede dankzij een sterke wedstrijd van Mexx Meerdink die in deze wedstrijd een hattrick wist te scoren.

In de finale, waar het AFAS Station ook het strijdtoneel van deze confrontatie was, wachtte FC Twente. In een spannende wedstrijd wist AZ uiteindelijk met 3-2 te winnen. Door deze overwinning verzekerde AZ zich van deelname aan de tweede kwalificatieronde van de UEFA Conference League. Deze dubbele ontmoeting wordt gespeeld op 24 en 31 juli 2025, waarmee het Europese avontuur voor het nieuwe seizoen al vroeg zal beginnen. Het winnen van de play-offs gaf het seizoen alsnog een positief slotakkoord en biedt perspectief op een nieuwe Europese campagne. 

Tekst: Lukas van der Veen