Terug in de tijd: bestolen in San Siro

Tegenover de mooiste nederlaag ooit staat uiteraard de zure nederlaag, die je als fan slapeloze nachten bezorgt. Wat als…? De eigen schoten belanden op paal en lat, terwijl die van de tegenstander via een uitgestoken been langs de kansloze keeper rollen. Vervelender nog wordt het als de arbitrage niet geheel onpartijdig lijkt. Vaak genoeg kreeg AZ met een combinatie van pech en onrecht te stellen. 

Het kan nog erger, namelijk wanneer de scheidsrechter overduidelijk is omgekocht en hij de uitslag mede bepaalt. In 1982 had (toen nog) AZ’67 het toch al zo moeilijk. Sterkhouders als Peters, Nygaard, Metgod hadden de club na de succesjaren verlaten. Er werden veel jonge spelers  ingepast, maar van een geölied kampioenselftal was allang geen sprake meer. 

De eerste ronde in het Europa Cup II toernooi (voor bekerwinnaars) werd met moeite overleefd, maar daarna diende zich meteen een tegenstander van formaat aan: Inter Milan met sterren als Salvatore Bagni, Giuseppe Bergomi en Allessandro Altobelli.

De thuiswedstrijd in de Alkmaarder Hout werd verrassend genoeg gewonnen. Een bekeken schuiver van Roelf-Jan Tiktak bepaalde de eindstand op 1-0. Twee weken later volgde de return in het roemruchte San Siro Stadion. Met meer dan zestigduizend tifosi op de tribunes beloofde het een heet avondje te worden.

Niet onbelangrijk: scheidsrechter die avond was de Pool Alojzy Jargusz. Hij was de blauw-zwarten wel erg gunstig gezind. Nu hadden de Italianen in die tijd een bedenkelijke reputatie hoog te houden als het om omkoping ging. Het bewijsmateriaal (voor zover gevonden) reikte  van gespekte bankrekeningen en uitgekeerde auto’s en horloges tot instructiebriefjes, waarop stond in welke minuut de scheidsrechter een penalty diende te geven. Aan de betalende partij, uiteraard. Met de jaren heeft deze bedenkelijke praktijk tot heuse schandalen geleid die in sommige gevallen voor de rechter zijn uitgevochten.

Op deze novemberavond moest Pier Tol het ontgelden, hij kon met twee gele kaarten op zak gaan douchen. Voor de duidelijkheid: ook veertig jaar na dato tast Tol nog altijd in het duister waarvoor hem die prenten waren voorgehouden. Daarmee was de wedstrijd wel gelopen. Hovenkamp deed nog een duit in het zakje door wel erg nonchalant terug te koppen op de keeper, naar het schijnt omdat hij in de belangstelling stond van Napoli en hij zich wilde onderscheiden. Dat lukte inderdaad, zij het op de verkeerde manier. Over een Italiaans avontuur had na die avond niemand het nog.  

AZ zelf bleef na deze nederlaag ruim twintig jaar van Europees voetbal verstoken. En om het allemaal nog even in te wrijven vloog de club er tien dagen later ook uit voor de KNVB-beker: 2-3 tegen Tol’s eigen Volendam.

Tekst: Matthias Rozemond