251221184727-ep43800

Ed van de Pol | ANP

De vrije val van AZ uitgelegd

Leestijd 5 minuten
Remi

Denk even terug aan februari 2020. Onder leiding van Arne Slot won AZ met 0-2 in de Arena. We stonden gedeeld bovenaan en waren de titelfavoriet van Nederland. The future is ours, dachten we toen nog. Vijf jaar later ligt die droom in scherven. De club gaat de winterstop in als nummer zes, met slechts 2 punten voorsprong op de nummer 10. Hoe heeft het zover kunnen komen? Waarom bleven de prijzen uit en oogt de toekomst momenteel zo kleurloos? De analyse van een aangekondigde achteruitgang.

Toen Merijn Zeeman onlangs diverse AZ-podcasts bezocht, had hij één duidelijke boodschap: wees niet te kritisch; wat AZ presteert is al uitzonderlijk. Natuurlijk, AZ nestelt zich met een bescheiden achterban en beperkte middelen structureel in de subtop. Maar die tevredenheid is ook een valkuil. Juist nu is het moment om kritisch te zijn. Want wie de feiten onder ogen ziet, constateert dat de beloofde topclub bezig is in een grijze middenmoter te veranderen. 

Cruciale fouten aan de onderhandelingstafel
We hadden goud in handen. Dat we in 2020 geen kampioen werden, viel nog aan de KNVB te wijten, maar dat we vervolgens zelf geen Champions League afdwongen, lag toch echt aan slapte op het veld. En dat bleek een patroon. We dachten dat het wel goed zou komen, maar waar de concurrentie volop investeerde, deed AZ bescheiden aankopen (alleen Jesper Karlsson werd aangetrokken als vervanger van Oussama Idrissi). Stilstand bleek weer eens  achteruitgang, pijnlijk geïllustreerd door de vijf gelijke spelen aan het begin van het seizoen. 

Ondertussen liet het bestuur de kans onbenut om het contract van succestrainer Arne Slot tijdig te verlengen. Men wilde "eerst kijken hoe het seizoen liep". Slot ging voor eigen kansen, vertrok naar Feyenoord en de rest is geschiedenis. Het werd een patroon. Doelman Marco Bizot wilde blijven, kreeg geen aanbieding en vertrok naar het buitenland. AZ bleef achter met doelverdedigers (Vindahl, Verhulst) die nooit het niveau van Bizot evenaarden.

De erfenis van 'Pascalbal'
Onder Pascal Jansen sloop de angst in de ploeg. Snelle aanvalscombinaties met ingesleten patronen maakten plaats voor stroperig resultaatvoetbal. De club verkocht sterkhouder na sterkhouder, maar de herinvestering bleef uit. Terwijl de bankrekening groeide, werd de selectie kwalitatief armer. Namen als Micky van de Ven en Joey Veerman werden intern besproken, maar bleken "te duur". Gemiste kansen, want juist dat soort impulsen hadden het verschil tussen de Conference League en de Champions League kunnen betekenen. En dus het verschil tussen tientallen miljoenen en schamele fooien. 

Toen Jansen begin 2024 eindelijk werd ontslagen, koos de directie opnieuw voor de weg van de minste weerstand: assistent Maarten Martens doorschuiven. Het is inmiddels twaalf jaar geleden dat AZ een trainer van buitenaf haalde (John van den Brom). Die inteelt op de trainersbank zorgt voor bedrijfsblindheid. Problemen die jaren geleden al speelden — zoals de kwetsbaarheid bij standaardsituaties — zijn onder Martens nog altijd niet opgelost.

De directie maakte zich afgelopen voorjaar nogal ongeloofwaardig door het contract van Martens voortijdig open te breken en te verlengen. Vanwaar die haast? Het voetbal was zo mogelijk nog voorspelbaarder dan onder Jansen. Martens lag nog vast en om nu te stellen dat de Europese top in de rij stond voor onze ingetogen Belgische trainer… 

Door deze onlogische zet heeft de clubleiding zichzelf klemgezet: een ontslag kost nu onnodig veel geld en zou de verkeerde inschatting min of meer bekennen. Nu bekruipt menigeen de angst dat na een – onvermijdelijk – vertrek van Martens de volgende assistent (Sierksma) het stokje zal overnemen. Is het niet allang tijd om deze cirkel van voorspelbaarheid en zelftevredenheid te doorbreken? Moeten we niet eens over de schutting uitkijken naar bewezen aanvallende trainers van buitenaf, zoals een Schreuder (NEC) of Correia (Telstar)?

Een gebrek aan balans en hiërarchie
Het huidige aankoopbeleid is een eenzijdige gok op talent. AZ koopt bijna uitsluitend jonge spelers met restwaarde, maar vergeet dat een elftal fundament nodig heeft. Ervaren krachten als Jordy Clasie zijn de uitzondering; aankopen als Zoet of Letschert brachten niet de winnaarsmentaliteit die nodig is voor prijzen.

Dit seizoen bereikt die disbalans een dieptepunt. We hebben talent in overvloed, maar er staat geen team. Waarom investeren we in aanvallers die zich enkel in het rechterrijtje hebben bewezen (Oufkir, Hornkamp), in plaats van een routinier die weet hoe je prijzen wint? Waarom spelers als Belic lozen die vooropgingen in de strijd? Waarom hardnekkig blijven investeren in lichtgewichten die grote delen van de wedstrijd voor spek en bonen meedoen? 

Oproep aan Zeeman
Het huidige AZ lijkt bang om ambitie uit te spreken. We verschuilen ons achter de status van 'kleine club', terwijl we het fundament van onze eerdere successen laten afbrokkelen. De oproep aan Zeeman is dan ook helder: zoek een ambitieuze Technisch Directeur als opvolger voor Huiberts. Die heeft de club financieel kerngezond en stabiel gemaakt, maar voor de volgende stap is een frisse wind nodig. Want de afgang tegen Fortuna was geen incident meer. Voor de zoveelste keer verloren we door verdedigende onkunde, een gebrek aan veerkracht en tactisch onbenul. Als we nu niet ingrijpen, kijken we over vier jaar niet terug op een tijdelijke dip, maar op het begin van een definitieve val uit de top van Nederland.

Aanbevolen

Reacties

Aanmelden om te reageren
Ik vind dat er slecht gekeken wordt naar aanvullende kwaliteiten van de aankopen. Naast dat je tegenwoordig sowieso meer body en snelheid in je team moet hebben. We zijn met name snelheid kwijtgeraakt en er zijn nog meer kleine en (te) jonge ventjes voor teruggekomen (Sadiq en Daal zijn aangevuld met Patati en Oufkir). Alleen Jensen valt daar niet onder, maar is ook niet heel erg snel en koppend (nog?) niet goed genoeg.
Achterin missen we lengte. Iedereen is heel tevreden met het koppel Penetra/Goes, maar komen die tegendoelpunten alleen door de onzekere keeper? Ik weet het niet.
Wat niet meehelpt is de blessure van onze patron (Clasie) en de beide rechtsbacks en supersub Mexx…. Maar dat verklaart niet alles.
Ik vind t allemaal wat overdreven, op basis van verwachte goals had AZ 1-4 moeten winnen tegen Fortuna. Keeper laat er dus 3 teveel door, verdediging wordt daardoor ook angstig. Keeperswissel naar Zoet zal het team goed doen. Overige aankopen heeft AZ prima gedaan, hebben wat tijd nodig
Als je een beetje bekend bent met de ploeg Fortuna dan weet je dat je niet op expected goals moet koersen.
Als ze een kans krijgen dan maken ze ´m, maar ze kijken de ballen de laatste tijd het eigen doel in.
En zoals het artikel stelt: het was geen incident.
Geen RJOO is sowieso beter. Maar Zoet is ook niet het niveau dat we nastreven volgens mij. Prima als achtervang maar niet meer dan dat. Max moet gewoon doorselecteren. Het experiment met RJOO is mislukt. Hij heeft al 6 maanden te lang een kans gehad. Maar goed, laten we vooruit kijken. Nu beroepen op voortschrijdend inzicht, verkopen aan de hoogste bieder en de Busser binnenhalen. Max heeft centen genoeg.
Ja AZ heeft veel bereikt dat is duidelijk, dankzijj Eenhoorn en Huiberts.
In dat succesvolle traject zijn ongetwijfeld ook veel dingen misgegaan die we nu achteraf herkennen.
Het gebeurt overal in de voetbalwereld omdat dit geen theoretische rekenkundige wereld is, maar veel wordt ingegeven door gevoel en emotie
Mooi gesproken, maar achteraf kijk je een koe in haar hol.
Dat ze Bizot onnodig hebben laten lopen zal wel een reden hebben gehad, net zoals het niet onderkennen van het trainerstalent van Slot, ze hadden hem veel eerder lang moeten vastleggen.

AZ wil graag frivool aanvallend voetbal spelen, maar alles begint nu eenmaal achterin.
Met gecreëerde backs (o.a. Dijkstra, Kasius, de Wit) kun je leuk opbouwen tegen mindere tegenstanders, maar ik zie liever killers van 1.90 m.
Dan maar iets minder 'voetballend opbouwen' , en iets meer met fysieke power je geluk zoeken.
Verlies je met dat brei-voetbal de bal, dan is het meteen levensgevaarlijk, plus bij iedere hoge voorzet hou je je hart vast.

Dit is Martens zn eerste klus op het hoogste niveau, de bekerfinale had zn eerste hoofdprijs moeten zijn, buiten zijn schuld bleef AZ met lege handen achter, met die prijs had hij een stuk sterker gestaan.
Velen hebben het over Anthony Correia , hij is een relatief onervaren trainer die het goed doet en populair is, omdat hij bij cultclub met de laagste begroting Telstar werkt.
Laat hem eerst nog maar eens vlieguren maken.
Dick Schreuder was laatst in ESPN's 'Goedemorgen eredivisie'.
Hij vertelde dat hij zn licht opgestoken had bij Julian Nagelsmann, een trainer met een visie en trainingsmethoden die vernieuwend en zeer apart waren.
Voetbal is geen HocusPocus, maar eens over de grens kijken wat hij uitspookt lijkt mij niet verkeerd.

Paniekvoetbal spelen is het laatste wat AZ moet doen, maar het lijkt of iedereen berust in de achteruitgang.
AZ heeft zeker geen mindere selectie dan Ajax, maar hebben wel vijf punten minder, plus inhaalwedstrijd Excelsior dan.
Bij Ajax is de druk en vooral de drive veel hoger lijkt het wel.
Of een andere trainer wat oplost weet ik niet, deze selectie kan ook geen vecht-voetbal spelen, maar dat het langzame brei-voetbal op de schop moet, lijkt mij wel duidelijk.
In principe is er nog niks verloren, hopelijk brengen Oufkir en Hornkamp nieuwe impulsen.
Volendam en Ajax thuis moeten eerst maar eens verslagen worden.
Eens. Ik snap de geilheid op Correia ook niet zo. Het is puur opportunisme. Die man heeft amper meer vlieguren dan een Martens of Jansen had. Zo goed doet hij het nou ook weer niet. Slot had ook weinig ervaring maar die man is simpelweg uitzonderlijk.
Correia zegt tenminste zinvolle dingen op een normale manier in plaats van dat zachte gebrabbel zonder enige inhoud zonder dat daarbij in de camera wordt gekeken... Ik heb het idee dat hij zijn spelers wel kan 'raken', waartoe Martens duidelijk niet in staat is.
Deze week een interview met hem gelezen in VI . Heeft een duidelijke voetbalfilosofie , die uitstekend zou passen bij AZ en weet deze over te brengen naar zijn spelers . Is bevlogen en communicatief sterk. Garanties heb je nooit , maar het zal een verademing zijn vergeleken bij Maarten Martens .
Beetje als Van Basten , heel goede voetballer maar ongeschikt gebleken als trainer op dit niveau.
Ik denk dat hij met Koeman ook een betere keeper tot zijn beschikking heeft.
Beste Sjaak, ik zou zeggen verdiep je eens in de trainer van Telstar en zie wat hij al heeft bereikt. Ik heb onlangs een leuke podcast met hem en Alex pastoor geluisterd. Dat komt al totaal anders over dan onze magnifieke voetballer Martens maar nog geen goede coach Martens.
Bedankt voor de tip. Ga ik zeker luisteren!

Maar heel eerlijk, beter overkomen dan Martens is een vrij lage maatstaf. Het zegt ook niet alles. Pascal Jansen was heel goed voor de camera maar kon de manschappen ook niet geweldig naar zijn hand zetten.

De vraag is voor mij niet of hij beter is dan Martens maar of hij is wat dit AZ nodig heeft. Correia zal vast een mooie opbouw hebben in zijn carrière. Maar met zo’n jonge (super talentvolle) selectie vind ik dat je een hele ‘stevige’ en ervaren trainer nodig hebt ter compensatie. Correia heeft nog amper wat gepresteerd op hoog niveau (ook niet als voetballer). Achtste in de KKD (ok), playoffs gewonnen (knap), onderin de ED meedraaien (naar verwachting).

Vroeger hadden we hier ook van Gaal, Koeman en van Basten. Niet allen een onverdeeld succes natuurlijk maar wel bewijs dat we best wat hoger mogen en kunnen mikken.

Doe mij maar iemand als Schreuder (duurzaam boven verwachting presterend in de ED met herkenbaar aantrekkelijk voetbal). Of Ten Hag. Of Schmidt. Mannen met ervaring die bewezen hebben een ploeg naar hun hand te kunnen zetten.
Inmiddels de podcast geluisterd. Ik hoor een bevlogen man maar geen ‘stevige’ trainer met unieke prestaties die klasse verraden. Ik hoor geen verschil met zeg een Pascal. Tussen Correia en Alex Pastoor zie ik dan liever die laatste bij AZ.
Amper 'vlieguren' correia.... Meer dan Martens.... Heeft gewoon x aantal wedstrijden bij amateurs, Katwijk, odin'59 etc. En ook onderdeel scouting Telstar want daar hebben ze geen geld voor daar.

En ja je merkt toch dat NL prof clubs bal laten vallen.... Want Kaars die andere gast nu bij NEC die wel op hoger niveau kunnen scoren ook al zijn ze op hun 20ste afgeschreven.


Ik denk dat correia een verademing zou zijn bij AZ met eigen staf want zoals schrijver stelt dat we behoorlijke inteelt is bij AZ. En trainer van buiten een ander oog op selectie laat vallen
Anthony Correia, Robert Michielsen, Rick vd Mast, Brian Ezeoke, Niels Bunink en Mounir Azaoum, dit is dus de staf van Correia.

Alle respect voor deze mannen naar volstrekte nobody 's.
Moet dit dan AZ uit het moeras trekken?
Gasten waar onze selectie nog nooit van gehoord heeft.
Met hun kennis en ervaring, opgedaan in het amateurvoetbal, moeten zij dus AZ de weg wijzen in het Europese voetbal?
Dat gaat natuurlijk nooit gebeuren.
Voor de ( internationale) uitstraling van de club is een trainer van naam nodig.
Hopelijk stopt dat gemekker over Anthony Correia eens.
Ik denk dat de huidige staf van AZ nou ook niet zo indrukwekkend is en daarnaast is het de vraag of hij als hij trainer bij AZ mocht worden dan zijn voltallige staf meeneemt.
Iemand van het kaliber Ten Hag lijkt me ( financieel ) niet haalbaar.
De tijd zal het leren , maar ik denk dat hij nog enorm kan groeien als trainer en het net als bij Slot destijds zowel voor AZ als Correia een goede match kan zijn.
Goed stuk. Waar veel mensen het al snel platslaan tot een enkele zondebok, trainer eruit, miskoop die, slechte keeper. Is het inderdaad goed om eens wat breder te kijken. Trots zijn op wat je hebt neergezet, maar ook zelfkritisch durven zijn dat er ook gewoon dingen structureel niet goed gaan. Vooral het stukje balans herstellen in ervaring/fysiek binnen je selectie en staf is heel er belangrijk denk ik, juist voor een club die focust op talentontwikkeling is dat zo belangrijk. Dat je als jonge speler houvast en sturing om je heen hebt. Zowel binnen als buiten het veld. Tegelijkertijd is dat ook voor je sportieve ambities cruciaal. Je grootste talenten de kans geven, zonder een vrijblijvende leerschool te worden. Waar opleiden geen doel op zich wordt maar een middel om je sportieve en financiële mogelijkheden te vergroten.
Helemaal eens! Vraag me wel af of Schreuder / Correia om kunnen gaan met de druk / dubbele schema maar ze krijgen hun ploegen wel aan het voetballen dus is altijd beter dan doormodderen zoals nu of weer iemand van intern doorschuiven..
Het is altijd een mix van trainer én selectie. AZ speelt 10 wedstrijden meer dan NEC, en AZ heeft een selectie met een véél lagere gemiddelde leeftijd. Ik kan me niet voorstellen dat Schreuder met dezelfde tactiek succesvol zou zijn met dit AZ. Dan moet er echt wel meer gebeuren dan alleen een trainerswissel.
Nou, Schreuder moet wel anders trainen want deze spelers hebben nooit eerder dit voetbal gespeeld. Het is kamikaze voetbal net als Co Adriaanse en dat moet vooral in het eerste uur renderen want daarna vloeien de krachten weg. AZ heeft vaker in het slot van de wedstrijd het overwicht omdat het behoudend start en reageert op de tegenstander. Ik vergelijk AZ weleens met een 10 km schaatser, eerst het ijs voelen en dan je tempo bepalen. Dit is gestart onder Slot/Jansen en doorgegeven aan Martens. Controle is het toverwoord.
Die snap ik niet. Onder Jansen verloor AZ juist altijd punten in de laatste fase.
Nou onder Jansen presteerde AZ beter als onder Martens. Verdedigend stond het bij balverlies beter als nu onder Martens.
Waarvan akte. Mooi geschreven, ik voel exact hetzelfde. Maar vele fans met mij, denk ik…
Dit lijkt me een mooi onderwerp voor het gesprek met zeeman die jullie nog zouden doen, er is vaker aan hem gevraagd wat hij verwacht van az in de toekomst maar ikzelf vind dat hij er meestal omheenpraat ipv een goed antwoord op geeft.